Archives for Rechtsfilosofie
Ius est ars boni et aequi
Hoe wetenschappelijk is de rechtsgeleerdheid? Die vraag wordt door collega-wetenschappers wel eens gesteld als blijkt dat juristen tot heel verschillende conclusies komen in maatschappelijk controversiële juridische kwesties, zoals de klimaatzaak…
Wie stelt, bewijst
De rechtsspreuk ‘wie stelt, bewijst’ kennen we allemaal. Bijvoorbeeld uit artikel 150 Rv: ‘De partij die zich beroept op rechtsgevolgen van door haar gestelde feiten of rechten, draagt de bewijslast…
Summum ius summa iniuria
De klassieker summum ius summa iniuria biedt een mooi voorbeeld van de verschillende betekenissen die in een rechtsspreuk gelezen kunnen worden. De oudste bron van deze rechtsspreuk is een verhandeling…
Zij die geboren worden groeten u
‘Zij die geboren worden groeten u’. Onder deze titel publiceerde de civilist Hans Nieuwenhuis in 1988 een artikel over de aansprakelijkheid jegens toekomstige generaties. Zoals altijd formuleert hij zijn vragen…
Zolang de onderdanen slechts aan de algemene wil onderworpen zijn, gehoorzamen zij niemand – alleen hun eigen wil
‘De mens wordt vrij geboren, en is alom geketend.’ Met deze dramatische zin opent Rousseau zijn verhandeling Het maatschappelijk verdrag (1762). Hij schreef het op het hoogtepunt van de Verlichting.…
My job is to apply the law you write
In 2017 werd Neil Gorsuch als kandidaat-rechter van het US Supreme Court bij de benoemings-hearings aan de tand gevoeld over zijn dissenting opinion in Frozen trucker-zaak (10th Cir. 2016 8…
Dura lex sed lex
De rechtsspreuk dura lex sed lex – de wet is hard, maar het is de wet – treffen we voor het eerst in deze vorm aan in een geschrift uit de elfde…
Right is the child of law
Hoe bestaan universele mensenrechten? Op deze vraag zijn in de loop van de geschiedenis nogal verschillende antwoorden gegeven. Voor sommigen zijn mensenrechten retorische verzinsels, voor anderen zijn het zelfevidente waarheden.…
De rechters zijn slechts spreekbuis van de wet
In Over de geest der wetten (1748) onderzoekt de Franse aristocraat Charles de Secondat, baron de la Brède et de Montesquieu de verschillende regeringsvormen vanaf de Oudheid tot aan zijn…
Final but not infallible
In 1953 schreef de US Supreme Court rechter Robert Jackson een concurring opinion waarin hij inging op de status van rechterlijke beslissingen: ‘Whenever decisions of one court are reviewed by…