Archives for Rechtsfilosofie
Final but not infallible
In 1953 schreef de US Supreme Court rechter Robert Jackson een concurring opinion waarin hij inging op de status van rechterlijke beslissingen: ‘Whenever decisions of one court are reviewed by…
Bijzonder Nummer ‘Concurrentie’
Het Bijzonder Nummer van dit jaar gaat over concurrentie. Daarbij staat de relatie tussen recht en concurrentie centraal. Op wat voor manieren kan het recht concurrentie stimuleren of juist inperken?…
De betekenis van een woord is zijn gebruik in de taal
‘Overeenkomsten strekken partijen tot wet.’ Zo luidt, bondig samengevat, de regel van artikel 1374 van het oud BW. Hoewel de wetgever deze regel niet in het huidige BW heeft overgenomen,…
Don’t make a fortress out of a dictionary
In 1945 deed de bekende Amerikaanse rechter Learned Hand een uitspraak die wordt gezien als exemplarisch voor pragmatische rechtsvinding, dat wil zeggen rechtsvinding met een beroep op gevolgen (Markham v.…
Rechtseenheid van de taal?
Tijdens de laatste legal theory meetup van De Juridische Argumentatiekliniek bespraken wij de vraag of iemands rechtsfilosofische oriëntatie een goede voorspeller is van iemands opvattingen over taal en betekenis. Gelooft…
The life of the law has not been logic: it has been experience
In 1881 publiceerde de Amerikaanse jurist Oliver Wendell Holmes The Common Law. Op pagina 5 vinden we een passage die een lange carrière heeft gemaakt in de rechtsfilosofie: ‘The life…
‘No man shall be permitted to take advantage of his own wrong’
Het beginsel ‘No man shall be permitted to take advantage of his own wrong’ is onderdeel van de Common Law van Engeland. We vinden het beginsel als Latijnse spreuk (commodum…
Gelijke gevallen gelijk, naar de mate van gelijkheid
Het gelijkheidsbeginsel is een belangrijk fundament van de democratische rechtsstaat. Volgens Aristoteles’ vroege formulering van het gelijkheidsbeginsel moeten gelijke gevallen gelijk worden behandeld naar de mate van gelijkheid. Dat is…
Ius in causa positum: in de feiten ligt het recht
De oorsprong van de spreuk ‘ius in causa positum’ ligt in een tekst uit de eerste eeuw van de Romeinse jurist Alfenus Varus, opgenomen in de Digesten (D. ). Daarin…
Speurtochten langs de gemeenplaatsen van het recht
Bijna 75 jaar geleden publiceerde de rechtsfilosoof Gustav Radbruch ‘Fünf Minuten Rechtsphilosophie’ (1945). In een artikel van slechts twee pagina’s bespreekt Radbruch de belangrijkste rechtsfilosofische stromingen van zijn – en…