Gerechtigheid en recht. Bijbelse kernbegrippen juridisch belicht

Boekbespreking. In het boek Gerechtigheid en recht bespreekt Post passages uit de Bijbel die wetten en juridische regels bevatten. Deze regels kunnen variëren van voorschriften over civiele procedures tot wetten over reinheid en onreinheid of oorlog en vrede. Deze juridische passages nemen een belangrijke plaats in in de Bijbel en zijn vaak verknoopt met de verhalende gedeeltes van de Bijbel. De auteur heeft als hoofddoel om het recht en de rechtspraak in de christelijke Bijbel historisch te contextualiseren. Hiermee toont hij aan dat een deel van het hedendaagse recht een bijbelse, oud-oosterse of klassieke oorsprong heeft.

Het boek is gebaseerd op veertien essays op basis van bijbelse thema’s met een juridische lading. De auteur volgt hierbij de (chronologische) protestantse indeling van de Bijbel. Bij zijn bespreking staan de begrippen ‘gerechtigheid’ en ‘recht’ centraal. In de inleiding geeft de auteur eerst een overzicht van deze concepten en hoe recht en gerechtigheid in de Bijbel met elkaar samenhangen. Ook wordt ingegaan op de oorsprong van het recht in de Bijbel, de inhoud van het recht zoals het na mondelinge overlevering schriftelijk is vastgelegd en de bronnen die worden gebruikt.

Daarna bespreekt de auteur achtereenvolgend de aartsvaders; Mozes; Jozua en Saul; Ruth; David en Salomo; de latere koningen; Daniël, Esther, Ezra en Nehemia; Job, Psalmen, Spreuken, Prediker en Hooglied; de Profeten; Jezus; Stefanus en ten slotte Paulus.

In alle hoofdstukken wordt ingegaan op de wetten en rechtsgebruiken die in de tijd waarin de betreffende persoon leefde, golden en blijken uit de Bijbel. Telkens staan recht en gerechtigheid centraal. Hierdoor komen concepten als vergeving ook aan bod. De auteur gaat daarnaast in op de verschillende juridische systemen die al in de Bijbel bestaan, zoals erfrecht en het verrichten van arbeid en het verkrijgen van loon in de verhalen van Abraham, Jakob en Laban (hoofdstuk 3) of de omgang met bezit in de Bergrede van Jezus (hoofdstuk 12).

In elk hoofdstuk wordt aangegeven welke vormen van recht er golden, maar ook hoe werd gezocht naar gerechtigheid. Zoals de auteur in de inleiding aangeeft, zijn gerechtigheid en recht nauw met elkaar verbonden. De uitvoering en uitwerking van de alomvattende gerechtigheid wordt gestempeld door moraal en godsdienst.

Al met al is biedt dit boek een mooi overzicht van de bijbelse begrippen gerechtigheid en recht in juridisch perspectief. Daarnaast verbindt de auteur op inzichtelijke wijze hedendaagse juridische concepten aan bijbelse teksten. Het is interessant om te lezen hoe de Bijbel vanuit een hedendaags perspectief juridisch geduid kan worden. De auteur geeft een veelomvattend overzicht met fraaie illustraties. (MR)

J.J.H. Post
Gerechtigheid en recht. Bijbelse kernbegrippen juridisch belicht
Utrecht: KokBoekencentrum Uitgevers 2019, 384 p., € 35

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *