Designing Online courts. The Future of Justice is Open to All
Boekbespreking. Dit Engelstalige boek gaat over online dispute resolution (ODR). Met het boek beoogt Loebl een praktische gids te schrijven voor specialisten die in hun eigen land een vorm van ODR willen ontwerpen en implementeren. Dit kan zowel een rechtbank (state online court) als een privaat platform (private ODR platform) zijn. Loebl onderscheidt drie terreinen waar hij op focust, namelijk civil, commercial en administrative zaken.
In hoofdstuk 1 gaat de auteur in op ODR en de toegang tot het recht. Loebl geeft een historisch overzicht van de ontwikkeling van ODR-systemen en geeft hierbij ook aan waarom bepaalde systemen wel en andere (zoals het Nederlandse Rechtswijzer) geen succes zijn geworden. Ook wordt besproken wat ‘toegang tot recht’ betekent en hoe aan de hand van objectieve en subjectieve criteria kan worden gemeten in hoeverre hiervan sprake is.
Hoofdstuk 2 geeft een historisch overzicht van de eerste online civiele rechtbanken (online civil courts). De eerste online civiele rechtbanken functioneerden zo’n twee jaar ten tijde van publicatie van het boek. Landen die de auteur bespreekt zijn Australië, Canada, Singapore, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten en Nederland. Eerst wordt de populariteit van dergelijke rechtbanken besproken. Daarna bespreekt de auteur de verschillende stappen die in het algemeen gevolgd worden bij zogenoemde end-end judicial processes of state online courts en bij de technische componenten die bij zo’n procedure komen kijken (hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan een onderhandelingsmodule en een case-management-systeem). Ten slotte bespreekt Loebl nog een aantal voorbeelden van online civiele rechtbanken uit verschillende regio’s zoals Brits-Columbia en Singapore.
In hoofdstukken 3 en 4 worden verschillende problemen bij het opzetten van een online court besproken. Hoofdstuk 3 bespreekt de ethische moeilijkheden waar rekening mee moet worden gehouden bij de ontwikkeling van ODR, kunstmatige intelligentie en informatietechnologie. Per onderwerp worden de beginselen van een eerlijk proces en de beginselen van de specifieke technologie besproken (bij ODR bijvoorbeeld toegankelijkheid, vertrouwelijkheid, eerlijkheid, neutraliteit en transparantie). In hoofdstuk 4 wordt ingegaan op de problemen die zich kunnen voordoen bij de implementatie van een online civiele rechtbank. Hierbij worden tal van onderwerpen besproken, van de verschillen in design tussen staatsrechtspraak en private geschilbeslechting tot de vraag hoe rechters moeten worden aangetrokken om voor het platform te werken.
In hoofdstuk 5 bespreekt de auteur de toekomst van ODR. Hier wordt onder meer ingegaan op blockchaintechnologieën en de mogelijkheden voor gedecentraliseerde ODR-platformen. Het boek sluit af met een hoofdstuk over open ODR-processen. (‘Open’ staat hierbij voor open source code modules die gratis te verkrijgen zijn.) Ook in het laatste hoofdstuk worden tal van onderwerpen besproken, zoals het bedrijfsmodel achter zo’n gratis toegankelijke module, en de toepassing hiervan voor civiele, commerciële en bestuursrechtelijke geschillen.
Het boek vormt een zeer praktische gids die geschikt is voor eenieder die geïnteresseerd is in ODR. De bespreking van de verschillen in succes tussen verschillende online rechtssystemen kunnen nuttig zijn voor de toekomstige ontwikkeling van ODR-systemen. Daarnaast bevat het boek voldoende gedetailleerde informatie over de ontwikkeling van online courts. Het boek is daarmee interessant voor zowel juristen als ontwikkelaars. (MR)
Zbynek Loebl
Designing Online courts. The Future of Justice is Open to All
Alphen aan den Rijn: Kluwer Law International, 232 p., € 155
Categorie: Boekbesprekingen