Competition Law and Public Interests. Principles for resolving conflicts and an application to the banking sector

Boekbespreking. Dit Engelstalige boek, dat de commer­ciële uitgave betreft van het gelijknamige proefschrift, handelt over het spanningsveld tussen het mededingingsrecht en (andere) publieke belangen. Het boek kenmerkt zich door een sterke economische component en neemt de bankensector als case study.

De belangen die het mededingingsrecht beoogt te beschermen lopen vaak niet parallel aan de belangen van bankenregulering. Ter illustratie: het faillissement van een noodlijdende bank kan worden voorkomen door deze te fuseren met een andere bank. Enerzijds kan zo’n fusie de mededinging beperken, anderzijds draagt de fusie bij aan de finan­ciële stabiliteit en voorkomt het een reddingsoperatie met publiek geld. Hier botsen belangen. Hoe moeten dergelijke botsingen worden opgelost?

Het boek bestaat uit een beschrijvend deel en een normatief deel. Onderzocht wordt eerst in hoeverre het mededingingsrecht naar huidig recht ruimte biedt voor mededingingsbeperkende maatregelen die een publiek belang dienen; denk daarbij aan bancaire zelfregulering en de bovengenoemde fusie. Die ruimte wordt geboden door wat Kneepkens ‘reconciliation mechanisms’ noemt. Zij zijn vastgelegd in het mededingingsrecht of zijn via de jurisprudentie van het Hof van Justitie geïntroduceerd en bieden een uitzonderingsmogelijkheid voor mededingingsverboden. De reconciliation mechanisms die Kneepkens bespreekt zijn enkele Europeesrechtelijke uitzonderingen op het kartelverbod en een aantal Nederlandse en Europese mechanismen die in het concentratietoezicht ruimte kunnen laten voor ‘emergency takeovers’.

Na een bespreking van elk van de geselecteerde reconciliation mechanisms en hun toepassing naar huidig recht geeft Kneepkens zijn normatieve waardering. Een van Kneepkens’ centrale normatieve uitgangspunten voor de waardering van de reconciliation mechanisms is dat de bevordering van de economische welvaart de belangrijkste doelstelling van het mededingingsrecht is. Een juiste toepassing van een reconciliation mechanism zou dus ruimte moeten bieden aan maatregelen die de mededinging weliswaar beperken, maar bijdragen aan de economische welvaart. Daarnaast speelt de rechtszekerheid een grote rol in zijn normatieve beoordeling. Het onderzoek mondt onder meer uit in een gedetailleerd toetsingskader voor de uitzondering op het kartelverbod zoals vastgelegd in artikel 101 lid 3 VWEU.

Het boek biedt al met al een veelomvattend juridisch-economisch perspectief op een vraagstuk waarvoor geen hapklare oplossing bestaat. Kneepkens biedt met zijn onderzoek niet alleen een gedegen theo­retische beschouwing, maar formuleert ook belangrijke handvatten die houvast geven voor juristen en beleidsmakers bij de vaak mistige zoektocht naar een juiste balans tussen het mededingingsrecht en (andere) publieke belangen. (JT)

M. Kneepkens
Competition Law and Public Interests. Principles for resolving conflicts and an application to the banking sector
Diss. UU, Den Haag: Eleven International Publishing 2018, 319 p., € 143

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *